โรคพาร์กินสันเป็นโรคที่เกิดจากความเสื่อมของระบบประสาท ซึ่งส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นในชีวิตบั้นปลายโดยมีการเคลื่อนไหวช้าลง(bradykinesia) และมีอาการอย่างน้อยหนึ่งอาการ ได้แก่ อาการสั่นหรือเกร็งขณะพัก ไม่สามารถแสดงสีหน้าได้ การสูญเสียกลิ่น ความผิดปกติของการนอนหลับ ความผิดปกติทางอารมณ์ น้ำลายไหลมากเกินไป ท้องผูก และการเคลื่อนไหวของแขนขามากเกินไปในการนอนหลับ

การวินิจฉัยโรคพาร์กินสัน
ประวัติและการตรวจร่างกาย
ความยากลำบากในการเคลื่อนไหวตามลักษณะเฉพาะ (เช่น อาการสั่น อาการตึง เชื่องช้า)
อาการทางจิตใจ เช่น การรับรู้ลดลง ซึมเศร้า วิตกกังวล
การตรวจมักแสดงภาวะการเคลื่อนไหวช้าโดยมีอาการสั่น แข็งเกร็ง หรือทั้งสองอย่าง
การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์

คนที่เป็นโรคพาร์กินสันที่มีการเคลื่อนไหวไม่รุนแรง (49%-53% ของผู้ที่เป็นโรคพาร์กินสัน) จะมีการตอบสนองที่ดีต่อยาและการดำเนินของโรคช้าลง เมื่อได้รับยา
สำหรับผู้ป่วยโรคพาร์กินสันระดับกลางทุกราย การรักษาจะเป็นไปตามอาการ โดยมุ่งเน้นไปที่การปรับปรุงอาการและอาการแสดงของการเคลื่อนไหว (เช่น อาการสั่น อาการแข็งเกร็ง อาการเคลื่อนไหวช้า) และอาการที่ไม่ใช่การเคลื่อนไหว (เช่น ท้องผูก การรับรู้ อารมณ์ การนอนหลับ)

อาการ
อาการสั่น (Tremor) มักเริ่มต้นที่แขนขา มักเป็นมือหรือนิ้วมือ อาจจะมีอาการถูนิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้ไปมาได้ อาการนี้เรียกว่าอาการสั่นแบบเม็ดยา (pill-rolling tremor) อาการสั่นจะมากขึ้นเมื่อพัก(resting tremor) การสั่นอาจลดลงเมื่อใช้งาน
การเคลื่อนไหวช้าลงหรือที่เรียกว่า bradykinesia เมื่อเวลาผ่านไป โรคพาร์กินสันอาจทำให้การเคลื่อนไหวของคุณช้าลง ทำให้งานง่ายๆ เป็นเรื่องยากและใช้เวลานาน ก้าวจะสั้นลงเมื่อคุณเดิน อาจเป็นเรื่องยากที่จะลุกจากเก้าอี้
กล้ามเนื้อแข็งเกร็ง อาการตึงของกล้ามเนื้ออาจเกิดขึ้นที่ส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกาย กล้ามเนื้อตึงอาจทำให้เจ็บปวดและจำกัดขอบเขตการเคลื่อนไหวของคุณ
ท่าทางการทรงท่าและความสมดุลบกพร่อง ท่าทางของคุณอาจจะโค้งงอ หรืออาจล้มหรือมีปัญหาการทรงตัวอันเป็นผลมาจากโรคพาร์กินสัน
สูญเสียการเคลื่อนไหวอัตโนมัติ อาจมีความสามารถในการเคลื่อนไหวโดยไม่รู้ตัวลดลง รวมถึงการกระพริบตา การยิ้มเป็นเรื่องยาก แกว่งแขนเมื่อเดินจะหายไป
การเปลี่ยนแปลงคำพูด อาจพูดเบาหรือเร็ว พูดไม่ชัด หรือลังเลก่อนพูด โทนเสียงของคุณอาจเป็นเสียงโทนเดียวมากกว่ามีรูปแบบการพูดตามปกติ
การเขียนการเปลี่ยนแปลง การเขียนอาจเป็นเรื่องยากและเมื่อเขียนตัวหนังสืออาจดูเล็กลงเรื่อยๆ

การรักษา
ไม่มีการรักษาทางเภสัชวิทยาที่สามารถปรับเปลี่ยนโรคได้
การรักษาทางการแพทย์ การบำบัดด้วยโดปามีนมักจะช่วยบรรเทาอาการของการเคลื่อนไหวในระยะเริ่มต้นได้
อาการทางด้านจิตใจ จำเป็นต้องใช้วิธีการหรือยา โดยแพทย์
การบำบัดฟื้นฟูและการออกกำลังกายโดยนักกายภาพบำบัด ช่วยประคับประคองอาการ ช่วยเสริมการรักษาด้วยยา

ที่มา:
1. Diagnosis and Treatment of Parkinson Disease: A Review. Melissa J Armstrong , Michael S Okun. 2020 Feb 11;323(6):548-560. doi: 10.1001/jama.2019.22360.
2. https://www.ninds.nih.gov/health-information/disorders/tremor (National Institute of Neurological Disorders and Stork)
3. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/parkinsons-disease/symptoms-causes/syc-20376055
ผู้เรียบเรียง
กภ.อารีย์ วิทยสุนทร